- Хятадын хэт их хөрөнгө оруулалт барууны эдийн засгийн хүрч байгаагүй өндөр түвшинд хүрсэн
- Хятадын төрийн өмчийн компаниудын өр маш өндөр байна
- 1990 оны Хятадын засгийн газрын зүгээс төрийн өмчийн компаниуд болон тэдгээрт зээл олгосон банкуудад санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж байсан
- Харин одоо Хятадын засгийн газраас дахин төрийн өмчийн компаниуд болон тэдгээрт зээл олгосон банкуудад санхүүгийн дэмжлэг үзүүлж чадах эсэх нь эргэлзээтэй байна.
2016 оны 4 сарын “The Global Growth Conundrum” тайланд дурдсанаар 2008 оны санхүүгийн хямралаас хойш өрийн хэмжээ дэлхий даяар өссөн. Тухайлбал АНУ-н өрийн ДНБ-д эзлэх хувь жилд 5 гаруй хувиар өссөн. (үүнээс засгийн газрын өр 2 дахин өсч, хувийн секторынх 4 хувиар буурсан)
Харин Хятадад хувийн болон засгийн газрын өрийн хэмжээ аль аль нь 2008 оноос хойш өсчээ. Гэхдээ хувийн секторын өсөлтийн хувь засгийн газрынхаас 2 дахин өндөр байжээ. Уг хувийн секторын өрийн өсөлт нь Хятадын эдийн засаг төдийгүй дэлхийн эдийн засагт нөлөөлөх аюултай түвшин хүрсэн аж. George Soros болон Kyle Bass нарын дүгнэж буйгаар Хятадын асар их өрийн тэсрэх бөмбөг дэлбэрэх дөхөж байгаа ба 2008 оны санхүүгийн хямралаас илүү сөрөг нөлөө үзүүлэх магадлалтай байгаа юм.
Дээрх эдийн засагчдын дүгнэлтийг Хятадын Ардын Банкнаас гаргасан салбаруудын өр ба ДНБ харьцааны зургаас илүү тодорхой харж болно. Зургаас харахад өрх, компаниудын салбарын өр болон ДНБ харьцаа 2008-2010 оны хооронд харьцангуй тогтвортой байсан. Харин уг хугацааны дараагаас өрхийн өрийн түвшин харьцангуй тогтвортой өсч эхэлсэн бол санхүүгийн бус компаниудынх огцом нэмэгдсэн байна. Энэ нь үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт хийсэн хэт тэлэх бодлого, моргэйжийн өрийн үсрэлттэй холбоотой байна.
Гол асуудал бол энэ өрийн өсөлт нь үнэхээр аюул учруулах түвшинд хүрсэн үү. Грек, Аргентин зэрэг орнуудын түүх дахин давтагдах уу. Хэрэв дахин ийм нөхцөл байдал үүсвэл нөлөөлөх цар хүрээ харьцангуй өндөр байхаар хүлээгдэж байна. Өөр нэг сонголт болох АНУ болон Их Британи Дэлхийн 2-р дайны дараах өрийг бууруулсантай адил Хятадын засгийг газраас арга хэмжээ авч шийдвэрлэх боломж байгаа юу.
Мэдээж засгийн газрын өр нь хувийн салбарын өр шиг асуудал үүсгэх нь бага. Учир нь засгийн газрын зүгээс мөнгө хэвлэх боломжтой. Хятадын хувьд хувийн салбарын дийлэнх хэсгийг төрийн өмчит компаниуд бүрдүүлж байгаа тул засгийн газар болон хувийн салбарын өр нь төдийлөн ялгагдахааргүй юм. Societe Generale-н эдийн засагч Wei Yao-н тооцооллоор өрийн ДНБ-д эзлэх хувь 125% түвшинд хүрээд байгаа аж.
Харин зарим судлаачдын үзэж буйгаар Хятадын хотын бүс нутгийн хүрээнд 5 өрхийн орон сууц тутмын 1 ээс илүү нь хоосон байгаа аж. 2015 оны хагаст Хятадын Үндэсний статистикийн хорооны мэдээлснээр зарагдаагүй орон сууцны талбайн нийт хэмжээ 657 км.кв болж бараг Сингапурын газар нутагтай тэнцэхээр байгаа аж. Уг тооцоонд хөрөнгө оруулагчид болон зуучлагчдын худалдаж авсан талбайг оруулаагүй байна.
Хятадын хэт хөрөнгө оруулалтын нөлөө нь АНУ-тай харьцуулахад өөр юм. Учир нь Хятадын засаг нь нэг намын диктатур тогтолцоотой ба маш их хүч нөлөөтэй.
1990 оны үед Хятадын төрийн өмчийн өр муудаж эхэлсэн. Тухайн үед төрийн зүгээс дахин хувиарлалт хийж асуудлыг зохицуулсан. Нилээн олон тооны зарагдаагүй орон сууцуудыг банкуудаас худалдаж авсан ба нийтийн эзэмшлийнх болгосон билээ. Гэхдээ зарим судалгаагаар энэ удаагийн худалдан авалт 3 орчим тэрбум ам.доллар болох ба өмнө худалдан авалтуудтай харьцуулахад нилээд өндөр дүн болох аж. Kyle Bass-н тооцоолж буйгаар ихээхэн валютын үймээн болж дуусах аж.
Эцэст нь Хятадын засгийн газрын хичээл зүтгэл нь өрийг бууруулж, орлого баялагын тэгш бус хувиарлалтыг зохицуулж хэрэглээг нэмэгдүүлэн, илүүдэл хүчин чадлыг бууруулна гэж найдах л үлдлээ. Энэ л ганц гарц болж байна.
Эх сурвалж: seekingalpha.com
Эгүлэ Капитал нь зах зээлийн шинэ мэдээлэл, судалгаа бэлтгэн харилцагчиддаа хүргэхийн зэрэгцээ хөрөнгө оруулалт, санхүү, бизнес стратегийн мэргэжлийн зөвлөгөө үзүүлэгч байгууллага юм.